Κέιτζ, Τζον

(John Cage, Καλιφόρνια 1912 – Νέα Υόρκη 1992). Αμερικανός μουσικοσυνθέτης. Θεωρείται ο σημαντικότερος συνθέτης μουσικής αβανγκάρντ του 20ού αι., μαζί με τον Άρνολντ Σένμπεργκ. Εγκατέλειψε τις σπουδές του στο κολέγιο Πομόνα με την επιθυμία να γίνει συγγραφέας, και ταξίδεψε στην Ευρώπη, όπου σπούδασε μουσική, εικαστικές τέχνες και αρχιτεκτονική, στο Παρίσι, στο Βερολίνο και στη Μαδρίτη. Όταν επέστρεψε στις ΗΠΑ (1933) ξεκίνησε σπουδές σύγχρονης μουσικής και συνέχισε με δωρεάν μαθήματα από τον Σένμπεργκ. Σύντομα όμως, οι διαφωνίες τους για την αρμονία διέκοψαν την εκπαίδευση. Οι αρχικές συνθέσεις του γράφτηκαν για κρουστά και οι ρυθμοί τους αντλούσαν κυρίως στοιχεία ανατολικής παρά δυτικής μουσικής. Τα πιο γνωστά έργα του αυτής της περιόδου είναι τα Imaginary Landscape No.1 και Construction I & II. Στα τέλη της δεκαετίας του 1930 ανέπτυξε την τεχνοτροπία του ξεκούρδιστου πιάνου, με σκοπό να αντλήσει νέους ήχους κρουστών από κλασικά όργανα. Στη δεκαετία του 1950 ξεκίνησε μια μακρόχρονη και γόνιμη συνεργασία με τη χορεύτρια και χορογράφο Μερς Κάνινγχαμ. Το 1952 συνέθεσε το Theatre Piece, το οποίο θεωρείται το πρώτο μουσικό happening. Tο ίδιο έτος συνέθεσε το διασημότερο έργο του 4’ 33’’, για οποιοδήποτε όργανο ή για οποιονδήποτε αριθμό οργάνων. Ο εκτελεστής ή οι εκτελεστές του έργου κάθονται ακίνητοι στη σκηνή για 4 λεπτά και 33 δευτ. και η ηχητική σύνθεση πραγματοποιείται από τους ήχους που προέρχονται από το κοινό, στρέφοντας την προσοχή του ακροατηρίου στους εξωτερικούς ήχους. Αργότερα εισήγαγε μη καθιερωμένα όργανα στις ζωντανές συναυλίες του και πειραματίστηκε με την ηλεκτρονική μουσική. Η προσπάθειά του να ενσωματώσει στη μουσική του ήχους από το φυσικό περιβάλλον έθεσε τις αρχικές βάσεις για τη μουσική που αργότερα ονομάστηκε άμπιεντ. Στα φωνητικά έργα του μεταχειρίστηκε την ανθρώπινη φωνή ως μουσικό όργανο με απεριόριστες δυνατότητες. Ο Κ. επιχείρησε να άρει τον διαχωρισμό μεταξύ τέχνης και μη-τέχνης, εντοπίζοντας ενδιαφέρον σε οποιονδήποτε ήχο. Έδωσε μεγάλο αριθμό διαλέξεων και ζωντανών συναυλιών στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη, έγραψε πολλά βιβλία, ηχογράφησε υπερβολικά μεγάλο αριθμό δίσκων, πειραματίστηκε με τον ήχο και την εικόνα και επηρέασε μεγάλο αριθμό μεταγενέστερων μουσικών και καλλιτεχνών· μεταξύ άλλων, τους σημαντικούς μινιμαλιστές Φίλιπ Γκλας και Στιβ Ράιχ. Εξελέγη μέλος της Εθνικής Ακαδημίας και Ινστιτούτου Τεχνών και Γραμμάτων των ΗΠΑ και του απονεμήθηκε μεγάλος αριθμός βραβείων και τιμητικών διακρίσεων στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη. Ο Σένμπεργκ τον αποκαλούσε «εφευρέτη της ιδιοφυΐας». Ανάμεσα στα σημαντικότερα έργα του, εκτός από τα προαναφερθέντα, ξεχωρίζουν τα Europera I/II (1987), The Seasons (1947), Concerto for prepared piano (1951), Concerto for piano and orchestra (1957-58) και Water Music (1952).